Jazowsko

Wieś Jazowsko leży nad Dunajcem na wys. ok. 330m. n.p.m. poniżej malowniczego przełomu rzeki, która przewija się pomiędzy masywem Lubania i kolistym pasmem Radziejowej. Wąska dotychczas kotlina rzeki rozrasta się, aby przyjść w rozległą Kotlinę Sądecką. Takie położenie geograficzne zapewniało wsi duże znaczenie już w czasach średniowiecznych. Znajdowała się ona bowiem przy ruchliwym szlaku komunikacyjnym prowadzącym do Nowego i Starego Sącza poprzez Czorsztyn na Spisz oraz poprzez Łopuszną do Nowego Targu.

Ponadto wchodziła w skład nadgranicznego systemu obronnego, który tworzyły grody, straże na szczytach pasm górskich i inne umocnienia chroniące Polskę od ataku z południa. Wieś należy do najstarszych osad na Sądecczyźnie, a pierwsze wzmianki o niej pochodzą z 1225 r. Nazwa pochodzi od wielkiego jazu nad Dunajcem, który został zbudowany celem połowu łososi ciągnących w górę rzeki na tarło. Od najdawniejszych czasów ludność zajmowała się rolnictwem. Już w XIV w. istniał w Jazowsku folwark.

Z innych dziedzin gospodarki należy wymienić flisactwo i rybołówstwo. We wsi istniała cegielnia, browar i tartak oraz huta szkła założona w XVI w. rodzina Aderów wybudowała w Jazowsku fabrykę mebli giętych (jedną z największych w Europie), która w 1945 r. została spalona przez radzieckich partyzantów.

Obecnie Jazowsko liczy  /wg stanu na 31 grudnia 2021/ 1744 mieszkanców.

Zabytki i ciekawe miejsca:

• kościół parafialny pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny z 1796 r. - wewnątrz znajduje się renesansowy ołtarz z 1621 r. bogato rzeźbiony oraz barokowa ambona i chór muzyczny. W kościele znajdowały się witraże z XVI w. z herbem Szreniawa. W prezbiterium znajduje się obraz narodzenia Maryi z pocz. XVI w.;

• zabytkowa drewniana architektura wsi, wzdłuż szosy krzyże przydrożne i kapliczki;

• dąb "Paweł" - pomnik przyrody znajdujący się niedaleko Ośrodka Zdrowia;

• miejsca widokowe: Gruszów, Podkrzyzie, Łazy.

Trasy rowerowe: Jazowsko - Łazy - Opalana oraz Jazowsko - Gruszów-Szczereż.

Szlaki turystyczne: na Przehybę w paśmie Radziejowej.

Twórcy ludowi:

• J. Koza, St. Duda - malarstwo,
• M.T. Kołodziej - tkactwo artystyczne,
• J. Tokarz - rzeźba.